Migratieleugens in de Amerikaanse verkiezingsstrijd; kan Harris het tij nog keren?

Migratie is een van de grootste thema’s bij de aankomende presidentsverkiezingen in Amerika. Het sentiment dat immigranten zorgen voor economisch verval, criminaliteit en drugssmokkel wordt aangejaagd door Trump. Heeft Harris een antwoord op deze Republikeinse framing en wat hebben we nog aan feiten als emotie regeert?
Leestijd 2 minuten — Wo 25 september 2024
Bureau Amerika

Werkelijkheid vs. retoriek

De hoeveelheid migranten en bescherming van grenzen is een thema waar Republikeinse stemmers gevoelig voor zijn, vertelt politicoloog dr. Markha Valenta. Maar net zoals in Europa is er in de VS een grote kloof tussen de politieke retoriek en wat zich in de werkelijkheid afspeelt. De afgelopen maanden zijn aantallen immigranten enorm gedaald, terwijl het verhaal van Trump juist is dat er miljoenen migranten komen. Hij speelt in op het een gevoel dat de regering de controle kwijt is en witte Amerikanen op den duur in een minderheid zullen zijn. Dat dit sterk resoneert met de Republikeinse achterban wijdt Valenta onder andere aan de toegenomen zichtbaarheid van immigranten. Zo is Spaans sinds een aantal jaar de tweede taal van New York. Ook zijn immigranten meer dan vroeger verspreid door het hele land.

Streng beleid onder Democraten

Socioloog prof. Mara Yerkes bevraagt de houding van Democraten omtrent de framing van immigratie door Republikeinen. Ook als Trumps beweringen feitelijk niet kloppen, is het volgens haar belangrijk dat Democraten de onrust onder de bevolking serieus nemen. Valenta antwoordt dat een blik op het verleden laat zien dat Democraten dat op beleidsniveau in ieder geval wel doen. Sterker nog, ze doen niet onder voor Republikeinen als het aankomt op streng (en soms inhumaan) immigratiebeleid. Biden gaf tijdens zijn ambtstermijn de executive orders (bindende aanwijzingen) om asielzoekers makkelijker zonder asielprocedure het land uit te sturen. Ook Obama voerde een streng asielbeleid; hij zorgde een tijd lang voor de deportatie van 400.000 ongedocumenteerde immigranten per jaar, nadat een plan om jonge mensen die in Amerika waren opgegroeid te naturaliseren, werd verworpen.

Meepraten is schadelijk

Het lijkt voor Democraten vooral ten tijde van verkiezingscampagnes moeilijk om effectief stelling te nemen tegen de zondebokpolitiek van Trump, die immigranten verantwoordelijk houdt voor criminaliteit en het invoeren van drugs. Er helemaal tegenin gaan doet Harris in ieder geval niet; het gevoel dat bij een groot deel van het electoraat heerst moet je niet miskennen. Tegelijkertijd moet er ook een rem op de angstzaaierij. Daarin slaagt Harris volgens Valenta niet genoeg in. Met uitspraken als ‘het systeem is kapot en daar moeten we iets aan doen’ praat ze te veel mee met het Republikeinse narratief.

De ene Democraat is de andere niet

Het ontbreken van een eenduidig antwoord op de immigratiekwestie van Amerika door de Democraten komt volgens de politicoloog omdat er niet zoiets is als ‘De Democraat’. Waar we in Nederland partijdiscipline kennen, zijn in de VS partijen een coalitie van kleinere groepen wier politieke opvattingen sterk verschillen per regio. Ze legt uit: ‘Een Democraat die in Arizona woont klinkt bijna als een Republikein, terwijl iemand die in New York woont klinkt veel meer links en pro-immigratie.’

De komende weken zullen uitwijzen of de Democraten een sterker verhaal kunnen neerzetten op dit thema. Op maandag 14 oktober gaan we opnieuw met wetenschappers in gesprek over de verkiezingen in de VS tijdens Bureau Amerika #2. Ben je benieuwd naar de hele avond over migratie en de verkiezingsstrijd? Kijk het hier terug.