Van lactose intolerantie tot notenallergie, en van huiduitslag tot een levensbedreigende anafylactische shock. Allergische reacties kennen diverse vormen en verschillende gradaties. Voor sommige patiënten zijn de gevolgen van een 'besmet' product eten nog wel te overzien, maar voor anderen is een ambulancerit naar de spoedeisende hulp noodzakelijk. Het is dus uiterst belangrijk dat op producten duidelijk beschreven staat welke bestanddelen zij bevatten. Nieuw onderzoek van UMC Utrecht en TNO laat helaas zien dat een goed etiket in Nederland nog altijd geen vanzelfsprekendheid is. Een jaar lang volgde het onderzoeksteam 157 mensen met een door artsen vastgestelde voedselallergie. 46 procent van hen meldde ten minste één allergische reactie door onduidelijke informatie of onvolledige waarschuwingen op voedseletiketten. Zes van hen belandden daadwerkelijk op de SEH.
Representatief?
Of deze groep representatief is voor alle personen met een voedselallergie, dat durft Geert Houben, hoofdonderzoeker TNO, niet te zeggen. "Het zijn allemaal patiënten van het UMC Utrecht, een academisch centrum waar alleen complexere patiënten behandeld worden", meldt Houben op NOS, "Maar ik weet wel dat als er in onze onderzoeksgroep in een jaar zes mensen op de SEH belanden door niet kloppende voedseletiketten, dat er dan in totaal elk jaar daardoor duizenden mensen in Nederland op de spoedeisende hulp terechtkomen. En dan heb ik het nog niet eens over de ziekenhuisopnames. Bij dat aantal steken bijvoorbeeld de honderd ziekenhuisopnames die we jaarlijks hebben door voedselinfecties schril af."
Genezing
In slechts in een aantal gevallen is een voedselallergie te behandelen, ongeveer de helft van de allergieën verdwijnt spontaan, en de rest moet zijn of haar hele leven bepaalde allergenen vermijden. Dat vertelt dermatoloog en immunoloog dr. André Knulst (UMCU) tijdens zijn lezing 'Voeding en allergie'. En dat is knap lastig wanneer etiketten onvoldoende informatie verschaffen. Daarnaast is het lezen van die etiketten een kunst op zich of zoals Merle Kooijman in haar blogpost over onbegrijpelijke taal op etiketten schreef: "om die te begrijpen moet je eigenlijk gestudeerd hebben".
Feit en fictie
Volgens Knulst bestaan er nog veel mythes rondom de oorzaak van allergiëen en overgevoeligheden. Kleurstoffen (in snoepgoed), E-nummers en additieven worden bijvoorbeeld vaak als boosdoeners genoemd voor de toename van allergieën bij kinderen, maar daar is geen bewijs voor. Recente data suggereren wel dat het vroeg introduceren van een mogelijk allergeen preventief werkt. Dus het kan helpen om bijvoorbeeld kleine beetjes pinda te geven enkele maanden na de geboorte. Verder dragen roken en weinig bewegen bij aan de ontwikkeling van een allergie, en zorgt ook erfelijke aanleg voor een verhoogde kans. In de toekomst is er kans op nieuwe behandelmethodes, zoals vaccinaties, maar zo ver zijn we nog niet.
Aanscherping regelgeving
De onderzoekers willen voor nu dat regels rondom voedseletikettering verscherpt worden. Houben: “Bedrijven en overheden moeten hun verantwoordelijkheid nemen en zorgen voor goede signalering van allergenen. Daarvoor moet juiste Europese regelgeving komen die aangeeft wanneer er wel of niet gewaarschuwd moet worden voor dit probleem."
De lezing 'Voeding en allergie' is terug te kijken.
