Bezuinigen, bezuinigen, bezuinigen, is dus het credo van het prille kabinet. Ook het onderwijs is de pineut. Staatssecretaris Halbe Zijlstra (Onderwijs, VVD) ziet geen andere uitweg. Nieuwe plannen om elke student die vertraging bij zijn studie oploopt te beboeten met 3000,- euro , ongeacht de oorzaak, worden angstvallig ontvangen. De maatregel zou behoorlijke impact hebben. 80.000 studenten lopen om uiteenlopende redenen vertraging op van de totaal 550.000 studenten. Kunnen studenten in de toekomst zich nog wel blijven verbreden en ontplooien naast hun studie?
Meerdere wegen naar Rome
Uiteraard, niet elke student die vertraging oploopt is een ijverige duizendpoot die vertraagt omdat hij of zij bestuurt of extra vakken volgt. Er zijn ook studenten die wel een spreekwoordelijke schop onder de kont kunnen gebruiken. Prof. dr. Rob Mudde (directeur onderwijs, TU Delft) merkt in het NRC (30 november) op dat 'mensen in de hele maatschappij prestaties moeten leveren in een vastgesteld tijdvak, behalve onze studerende elite.' Waarom zou er voor hen een uitzondering gemaakt worden? Deze vraag is niet per se een retorische. Het studierendement moet omhoog, vindt ook Mudde, over de manier waarop kan echter gediscussieerd worden.
Zo kan selectie aan de poort om ongemotiveerde studenten uit te filteren hier ook aan bijdragen. Mudde ziet weinig in het boetesysteem en stelt andere maatregelen voor. Het jaarlijks behalen van driekwart van de studiepunten als minimum om door te gaan en een aanwezigheidsplicht in het eerste jaar van de bacheloropleiding zijn volgens Mudde betere opties. Maar de verbreding en ontplooiing dan? Dat is geen alles of niets zaak. De redactie van NRC Next vindt dat een bestuursjaar geen studiejaar hoeft te kosten. 'Verenigingswerk is vrijwilligerswerk, geen baan.'
Waar gaat 't heen?
Of de plannen worden aangenomen is nog niet zeker. Het kabinet heeft geen meerderheid in de Eerste Kamer. Dat kan plannen tegenhouden, ook al is er in de Tweede Kamer wel een meerderheid. De studenten zitten in de tussentijd ook niet stil. In Amsterdam, Wageningen, Nijmegen en Utrecht wordt er vrijdag gedemonstreerd tegen de plannen, landelijke acties zullen nog volgen. Hoe het ook wendt of keert, voor verbreding en ontplooiing ben je bij Studium Generale aan het juiste adres. Gratis en zelfs als je student af bent, kun je bij ons gewoon binnenlopen. Hopelijk realiseert staatssecretaris Zijlstra zich dit ook, en denkt hij niet alleen aan cijfers maar ook aan kwaliteit.
