Bemoei je met je eigen kind!
Al lang voordat mijn dochter geboren werd las ik boeken over baby’s. De controlfreak in mij zocht naar strohalmen, want geen grotere uitdaging voor onze soort dan het ouderschap. Een kind is het toppunt van onvoorspelbaarheid. Op Marktplaats scoorde ik een exemplaar van De Tevreden Baby van ‘babyfluisteraar’ Gina Ford. Gina is een voormalig kraamverzorgster uit Groot-Brittannië en iemand van de oude stempel. Rust, reinheid en regelmaat zijn haar toverwoorden.
Helemaal mijn stijl en al snel wist ik alles van de beoogde slaap-, kolf- en voedingsschema’s, hygiëneregels en opvoedfilosofie. Mijn dochter bleek een wolk van een baby, die naadloos in de schema’s paste. Soms zorgden de strikte regels van Gina (ze voelt inmiddels als een bekende dus ik mag haar zo noemen) voor gefronste wenkbrauwen bij familie en vrienden. Was het niet wat vroeg om de baby al na drie weken op de eigen kamer in een groot ledikant te leggen? Moet je haar echt wakker houden op bepaalde tijdstippen, is dat niet zielig?
Momfluencers
Ook online kan de methode op weerstand rekenen, omdat ze indruist tegen alles waar ‘momfluencers’ voor staan. Momfluencers zijn vloggende vrouwen die van het moederschap hun identiteit (en verdienmodel) hebben gemaakt. Op Instagram propageren ze vaak een eet- en slaapschema, dat bepaald wordt door hun pasgeborene, en vooral veel huid-op-huidcontact. In hun insta-stories of TikToks benadrukken ze het belang van de eerste 1000 dagen, een ‘cruciale fase’ in de ontwikkeling van een kind. De juiste kennis en producten zijn daarin onmisbaar en dus is er een hele markt ontstaan om die aan alle onzekere ouders te slijten. Met onlinecursussen, verantwoord houten speelgoed, dure toiletspullen zonder toevoegingen en de bijbehorende kleding in neutrale kleuren (‘sad beige babies’).
Een ander belangrijk speerpunt van de momfluencers is de ‘oerbevalling’. Zonder pijnbestrijding, bij voorkeur thuis en in een warm bad. Je moet het vooral op eigen kracht doen, zonder verloskundige, maar met een doula – een geboortecoach - erbij. Sommige wetenschappers en dokters kijken met argusogen naar deze momfluencers. In de Volkskrant zegt Liesbeth Scheepers, gynaecoloog in het Maastricht UMC+, niet blij te zijn met ‘de natuurbeweging’, zoals zij het noemt. Bij het zien van een badbevalling op sociale media moet ze altijd een beetje zuchten. “Het is naïef om te denken dat een standaardbevalling zo gaat, en daarmee gevaarlijk.”
Ank de Jonge, hoogleraar verloskunde aan het Amsterdam UMC, ziet in hetzelfde artikel wel een lichtpuntje: “Er is meer aandacht voor het perspectief van de vrouw dan pakweg vijftien jaar geleden”, zegt zij. Zo werd onlangs grootschalig onderzoek gedaan naar traumatische bevallingen, een term die vijftien jaar geleden überhaupt niet werd gebruikt. Vrouwen autonomie en vertrouwen geven, naar hen luisteren: het is veel belangrijker dan de afgelopen decennia werd onderkend.
Opnieuw beginnen
Ondertussen is mijn dochter allang geen pasgeborene meer, de tropenjaren zijn voorbij. Nu ze naar school gaat begint er een nieuwe fase. Haar leven voltrekt zich grotendeels buiten mijn gezichtsveld én ik moet haar actiever gaan opvoeden. Dat brengt allerlei nieuwe onzekerheden met zich mee: kan ik haar weerbaar maken zodat ze niet gepest of een pestkop wordt? Hoe moet ik omgaan met een grote mond? Mag ze al alleen op de stoep spelen? Je wil niet te bezorgd zijn, te afstandelijk of te prestatiegericht, te veel toegeven of juist geen grenzen stellen.
De grootste uitdaging is om je kind te beschermen tegen de grote boze buitenwereld, maar tegelijkertijd ook vrij te laten. Ik wil geen ‘curlingouder’ zijn, zo’n ouder die alle obstakels voor de voeten van het kind wil wegvegen. Met steeds grote wordende belangstelling lees ik de opvoedcolumns in kranten en vraag ik vrienden met oudere kinderen om raad (wat als ze een telefoon wil?!?). Makkelijke antwoorden zijn er niet en dat terwijl er een behoorlijke druk op je schouders ligt. Toch moet je volgens sommige pedagogen de invloed van de opvoeder niet overschatten. Hoogleraar pedagogiek Maartje Luijk (EUR) zegt hierover tegen RTL Nieuws: “De opvoeding verloopt per definitie niet perfect. Het is vallen en opstaan. Erken dat. Iedereen doet maar wat en dat is prima. Het hóéft niet perfect.”
Terwijl ik regelmatig met mijn wederhelft overleg en reflecteer of we “juist” hebben gehandeld tijdens de opvoeduitdagingen van de dag, mogen we binnenkort weer van vooraf aan beginnen. We zullen in de lente ons tweede kind verwelkomen. In het verleden behaalde resultaten bieden geen garantie voor de toekomst, maar ik haal tóch het beduimelde boek van Gina Ford alvast uit de kast. Geeft een stukje houvast…
Vanaf 13 februari gaan we in de reeks Bemoei je met je eigen kind! de verschillende fases van het ouderschap langs. Van de conceptie tot de opvoeding.
