Is de universiteit te wit?

“Op de universiteit is iedereen wit” merkte Coen Bergman, een oud-UvA student politicologie, op in de documentaire ‘Zwart Als Roet’. Ook ik zie, als ik in de hoorcollegezaal om me heen kijk, vooral mensen die dezelfde huidskleur hebben als ik: wit. Is het normaal dat in een samenleving waarin een vijfde van de jongeren een niet-westerse migratieachtergrond heeft, de hoogste onderwijsinstelling zo dominant wit is?

Dit artikel valt onder het dossier: Diversiteit op de universiteit

Ophef

Sinds een aantal jaar zijn universiteiten zich bewust geworden van deze ongelijkheid en zetten ze zich in om dit recht te zetten. Zo worden er Diversity Officers aangesteld en initiatieven opgezet die diversiteit en inclusie moeten bevorderen.  

Niet iedereen is het echter eens met deze pogingen om diversiteit te vergroten. Een goed voorbeeld hiervan is de grote ophef die ontstond nadat de Universiteit Utrecht afgelopen januari een projectplan voor een diversere instroom uitbracht. In één bijlage van het projectplan werden ‘ter inspiratie’ suggesties gedaan hoe de universiteit diverser kan worden. Door deze bijlage kwam het hele plan onder vuur te liggen. Suggesties als een gebedsruimte met gescheiden ingangen en het aanbieden van halal voedsel, konden op felle kritiek rekenen in kranten en op sociale media. Er werden zelfs in de Tweede Kamer vragen gesteld over het projectplan. Kamerlid Judith Tielen van de VVD vroeg de minister van Onderwijs, Cultuur en Wetenschap: “Bent u het eens met dat zaken als gescheiden ingangen juist de integratie van studenten onderling en de omarming van de vrije waarden van Nederland tegenwerken?” Het projectplan zou er met zijn nadruk op afkomst voor zorgen dat groepen tegenover elkaar komen te staan.

Diversiteitsbeleid ontwikkelen waar iedereen zich goed bij voelt, blijkt een ingewikkelde taak. Toch blijven universiteiten zich inzetten voor een meer diverse studentenpopulatie. Waarom vindt de universiteit dit zo belangrijk? Wat zijn de gevoeligheden? En hoe kan het beter?

Perspectieven

In deze blogserie zal ik proberen antwoorden te vinden op deze vragen door verschillende perspectieven te belichten. Voor de blogs interviewde ik studenten met een niet-westerse migratieachtergrond over hun thuisgevoel op de universiteit, ondervroeg ik wetenschappers over de oorzaak van de verschillen in studiesucces, en vroeg ik beleidsmakers wat ze doen om diversiteit te bevorderen.

Natuurlijk heb ik ook een eigen perspectief, dat deze blogs mogelijk beïnvloedt. Sociaal geograaf Josse de Voogd stelde in HP de Tijd dat studenten met een niet-westerse migratieachtergrond vaak studies kiezen met goede kansen op de arbeidsmarkt zoals rechten, bedrijfskunde en tandheelkunde. Andere opleidingen zoals sociologie, antropologie en geschiedenis worden minder gekozen en ervaren dus meer ‘witheid’. “En laten deze ‘linkse’ opleidingen nou net de opleidingen zijn waar mensen zich druk maken om sociale rechtvaardigheid”, aldus de Voogd. Ik studeer zelf ook aan de faculteit Sociale Wetenschappen en ik merk dat diversiteit hier een groot thema is. Misschien ervaar ik de ‘witheid’ op de universiteit als een groter probleem dan het eigenlijk is?

Door vanuit de perspectieven van student, wetenschapper en beleidsmaker naar het onderwerp te kijken, maar ook bewust te zijn van mijn eigen perspectief, hoop ik een duidelijker beeld te krijgen van wat er speelt. Zodat als ik straks weer in de collegebanken zit, ik beter begrijp waarom ik bijna alleen maar witte mensen om me heen zie.