Mens, milieu en meerwaarde
Noch journalisten, noch politici weten de bevindingen van wetenschappers op juiste waarde te schatten. In de reeks Mens, Milieu en Meerwaarde spreekt klimaatambassadeur Wijnand Duyvendak zich uit: de neuzen van wetenschappers en politici moeten dezelfde kant opwijzen, waarna de media zal volgen. Pas dan ontstaat de context voor het juiste politieke klimaat om effectieve maatregelen te nemen en de klimaatcrisis te bezweren.
De boodschap van wetenschappers komt nu nog niet goed over. Klimaatwetenschappers proberen met computermodellen, simulaties en toekomstscenario's de werkelijkheid te benaderen maar benadrukken steeds dat er in hun voorspellingen onzekerheden zitten. Ze houden ook ruime marges aan: 'de zeespiegel zal stijgen met 50 centimeter tot 120 centimeter' of 'de temperatuur zal omhoog gaan met 1,4 tot 5,6 graden'. Die wijze van presentatie leidt tot verwarring.
In plaats van telkens op de onzekerheden te wijzen is het belangrijker dat wetenschappers wijzen op de risico's. Want ook als het niet zeker is, maar wel voor vijftig procent, dat een land als Bangladesh nog deze eeuw overstroomt, nemen we een onaanvaardbaar risico door niets te doen. We moeten niet wachten met handelen tot zeker is dat dit land overspoeld zal worden.
De kloof tussen wetenschap, media en politiek ligt niet alleen aan de opstelling van de klimaatwetenschappers. Journalisten zitten teveel gevangen in hun eigen, korte termijn logica, terwijl de klimaatcrisis bij uitstek een probleem van de lange termijn is. Maar decennia vooruit kijken is zeer ongebruikelijk in de media. Daar komt bij dat zeker de audiovisuele media floreren bij conflicten en confrontaties. Het (steeds schaarser wordende) aantal wetenschappers die de klimaatproblemen ontkennen krijgt daardoor onevenredig veel aandacht omdat de controverse spektakel oplevert; goed voor de kijkcijfers. De onzekerheden krijgen grote aandacht, de risico's blijven onderbelicht.
Op 23 maart en 30 maart discussieren we verder over duurzaamheid, met respectievelijk Melanie Peters en Herman Wijffels. Welke rol is er voor internationale verdragen, de consument en bedrijven. Hoe komen we vanuit een economische crisis, naar een nieuwe economie? Klik hier om meer te weten over het programma 'Mens, milieu en meerwaarde' of kijk hier de lezing van Wijnand Duyvendak terug.
