Dr. mr. Bald de Vries (universitair docent rechtstheorie, UU) sprak onderstaande column uit tijdens hetScience Café en deze verscheen ook in het digimagazine van Studium Generale. We delen massaal informatie via sociale media, maar willen ook privacy. Waarom is privacy zo belangrijk?
Dit artikel valt onder het dossier: Privacy.
Misschien wat flauw, maar toch…“Willen jullie meer of minder privacy?” Niet dat ik het kan regelen maar is dit niet de vraag die steeds vaker centraal staat of althans één van de vragen? Ik vermoed dat het antwoord is dat we meer privacy willen. We willen niet dat iedereen zo maar meeluistert en meekijkt, vooral niet de overheid of het bedrijfsleven. En terecht, maar tot op zekere hoogte. De digitale wereld van Facebook, Instagram, LinkedIn, Tumblr, etc. is een digitale openbare ruimte waarin wij informatie achterlaten en delen: ervaringen, foto's, ideeën, gedachten, meningen, etc. En we willen dat deze gelezen of bekeken worden – daarom doen we het, al dan niet anoniem.
Het is een illusie te denken dat we deze informatie achterlaten in de privacy van ons eigen huis, ook al zitten we thuis achter de computer. Zoals de fysieke openbare ruimte een openbare ruimte is en ons huis de privéruimte, zo is het Internet onze digitale openbare ruimte en onze computer, smartphone of tablet ons digitale huis. En net zoals we ons in ons huis veilig wanen zo hopen we ons ook veilig te wanen met onze digitale hulpmiddelen. Dat moeten we afdwingen, zowel door regelgeving als techniek. Dat is ook de reden dat ik indertijd de petitie 'Academics against mass surveillance' heb ondertekend.
We zijn in slaap gesukkeld en Snowden heeft ons wakker geschud. Big Brother is overal, en heet NSA, en is zoals hij betaamt ongrijpbaar. Verzet is er niet, althans het nieuws werd schouderophalend voor lief genomen in Nederland. Waarom is dat? Het is dan ook geen Big Brother. De associatie met Orwell's 1984 is misplaatst – ging het daar niet om controle en gehoorzaamheid door middel én ten behoeve van repressie? We leven eerder in een Brave New World – een wereld van verleiding en conditionering die ons doet gehoorzamen, onder het mom van vrijheid. Om Huxley te citeren: “One believes things because one has been conditioned to believe them.”
Er is nog een andere kant aan privacy, meer sinister naar mijn idee, die ik wil benadrukken. De essentie van privacy is dat je uiting kan en mag geven aan de wijze waarop je je leven wilt inrichten en mag uitkomen voor wie je bent en wilt zijn. Privacy wordt te veel verward met dingen geheim houden. Natuurlijk is dat tot op zekere hoogte het geval. Maar je houdt iets geheim door dat met niemand te delen! Maar als je iets geheim moet houden omdat je het met niemand mag delen is er een probleem.
Privacy is er niet slechts om iets geheim te mogen houden maar juist om ook in de publieke ruimte uiting te kunnen geven aan je persoonlijkheid en individualiteit en daar vervolgens niet op aangevallen te worden. Privacy is fundamenteel waar het gaat om uiting te kunnen geven aan jouw ideeën en gedachten; privacy is, naar mijn idee, gelinkt aan vrijheid van denken en dus aan wie je bent en wie je wilt zijn. Het is fijn, om maar een voorbeeld te noemen, in de privacy van je huis invulling te geven aan je seksuele geaardheid maar het is nog fijner daar ook in de publieke ruimte blijk van te kunnen geven zonder dat je bedreigd wordt en aangevallen, verstoten en geïsoleerd.
En dat geldt ook voor Marokkanen.
Deze column verscheen in het Studium Generale Magazine.
