Wie regelmatig met de trein reist heeft het allemaal al eens meegemaakt. Seinstoring. Wisselstoring. Aanrijding met een persoon. Herstelwerkzaamheden. Hoewel 90% van de treinen op tijd rijdt, onthouden we vooral die keren dat het misgaat. Zoals die keer dat je uren op een station door moest brengen omdat er geen treinen reden en een belangrijke afspraak miste.
Veel van de frustratie gaat hem zitten in gebrekkige communicatie. Wanneer er weer treinen gaan rijden, blijft meestal lang onduidelijk. Wel krijg je meestal snel de storingsoorzaak te horen. Vertelt dat je iets over hoe lang je nog moet wachten? Is een storing veroorzaakt door een defecte trein bijvoorbeeld sneller opgelost dan een seinstoring?
De website RijdenDeTreinen.nl houdt real-time alle verstoringen op het Nederlandse spoorwegnet bij. Dit zijn niet de “gewone” vertragingen van een trein die 5 of 10 minuten te laat is, maar grotere storingen waarbij het treinverkeer op een bepaald traject langer ontregeld is. Van de gemiddeld iets meer dan 10 dagelijkse storingen wordt bijgehouden waar ze door zijn veroorzaakt, hoe lang ze duren, en welke trajecten betrokken zijn.
Ik dook in deze dataset (met vanaf 2011 al meer dan 18,000 storingen) om te kijken waar al die verstoringen vandaan komen. En om te kijken wat dat zegt over hoe lang zo'n storing dan gaat duren.
1 op de 3 storingen komt door een defecte trein
In totaal werden er 3728 storingen gemeld in 2017. Dat zijn er iets meer dan 10 per dag. Vooral defecte treinen (1313x) veroorzaken vaak een storing. Maar ook seinstoringen (314x), wisselstoringen (302x) en aanrijdingen met een persoon (248x) komen bijna dagelijks voor.
Relatief weinig storingen worden veroorzaakt door volledig externe factoren, zoals een aanrijding, blikseminslag of een boom op het spoor. Problemen met materieel of infrastructuur zijn de grootste boosdoeners.
De invloed van de weersomstandigheden valt ook mee. Het weer is er wel voor verantwoordelijk als het héle spoorwegnet in de problemen komt. Op drie dagen in 2017 werden meer dan 30 storingen gemeld, en dat had telkens met noodweer te maken: 22 juni (hittegolf; blikseminslagen) en 11 en 12 december (zware sneeuwval; code rood).
Welke storingen worden snel opgelost?
Als er zich een storing op je traject voordoet, wil je natuurlijk vooral weten hoe lang die nog gaat duren. Een gemiddelde storing duurt twee uur, maar de variatie is enorm. Zo'n 30% van de storingen is binnen een halfuur al opgelost, terwijl 1 op de 10 storingen ook langer dan 4 uur duurt.
Wat zijn nu de vervelendste meest vertragende storingen? De volgende grafiek geeft aan hoe snel verschillende soorten storingen worden opgelost. (Alleen storingsoorzaken die minstens 100 keer voorkwamen in 2017 zijn meegenomen.)
Als een storing wordt veroorzaakt door een persoon op het spoor is dat een geluk bij een ongeluk, want deze storing wordt razendsnel het snelst opgelost. In 89% van de gevallen binnen een uur. Het horrorscenario is een defecte bovenleiding. Wordt dat omgeroepen, kun je beter omreizen of ander vervoer regelen. Gemiddeld (!) duurt het oplossen meer dan drie uur.
Wat in de grafiek opvalt is dat niet alleen de tijdsduur verschilt per oorzaak, maar ook de vorm van de grafiek. De meeste grafieken hebben dezelfde vorm die hoort bij een exponentiële afname (je ziet een zelfde curve bijvoorbeeld bij verval van radioactief materiaal). Hier wil dit zeggen dat de kans dat de storing wordt opgelost, op ieder moment gelijk is. Of je nou pas een halfuur of al twee uur staat te wachten, de kans dat de storing de komende vijf minuten wordt opgelost is onveranderd. De vreemde eend in de bijt is de curve bij “aanrijding met een persoon”. Het is altijd een paar uur wachten voordat zo'n storing verholpen is.
Conclusie
Treinstoringen hebben veel verschillende oorzaken, maar defecte apparatuur (kapotte seinen, wissels of treinen) nemen verreweg de meeste storingsuren voor hun rekening. Van initiatieven om het aantal spoorlopers terug te brengen hoeven dus geen wonderen verwacht te worden, want voor elke storing veroorzaakt door een persoon op het spoor worden er 10 veroorzaakt door een defecte trein.
Hoewel er veel onzekerheid is, zorgt de ene oorzaak voor een stuk langere storingen dan de andere. De volgende keer dat je op een station strandt, kun je de grafiek hierboven erbij pakken - dan weet je (gemiddeld) wat je te wachten staat.
Data in beeld
Dit blog is de laatste aflevering van de serie "Data in beeld" waarin stagiair Merlijn Staps gebruik maakt van data om populaire ideeën tegen het licht te houden. Wat kunnen we leren van statistieken? En bevestigen de cijfers onze intuïtie of juist niet? De andere blogs van de serie kun je hier teruglezen.