Voor haar stage bij Studium Generale onderzocht Floor van der Hout hoe de ideale universiteit van de toekomst er uit zou moeten zien. Door de vinger op de zere plek te leggen van het huidige onderwijs en onderzoek, maar vooral ook door goede, inspirerende voorbeelden aan te halen van hoe het ook zou kunnen.
Niet verzadigd
Sinds een paar maanden heb ik mijn diploma antropologie op zak. Drie jaar lang maakte ik deel uit van de universiteit. Dat ik veel geleerd heb, daar twijfel ik niet aan. Toch wringt het. In die drie jaar tijd werd ik in sneltreinvaart door mijn bachelor geloosd maar ik had graag nog veel meer vakken willen volgen, me breder willen ontwikkelen en de kennis die ik opdeed ook praktisch toe willen passen. Die vier jaar voelt als veel te kort. En wat is de waarde van mijn bachelor diploma? Op een alumni bijeenkomst waar ik pas was, bleek dat veel oud studenten veroordeeld zijn tot onbetaalde stages en bijbaantjes om de huur te betalen.
Steeds slimmer?
Dat het voor veel jonge hoogopgeleiden lastig is om een vaste baan te vinden die past bij de studie die ze hebben gedaan, is niet zo gek. Er is steeds meer concurrentie, want er zijn steeds meer hoogopgeleiden. In 2012 was 28% van de Nederlanders hoogopgeleid in vergelijking met 22% in 2003. Hoe kan dat? Zijn we door de jaren heen steeds slimmer geworden?
Focus op publicaties
Nederlandse universiteiten doen het goed in de internationale ranglijsten, waarbij de nadruk ligt op publicaties en citaties. En inderdaad, als we kijken naar de publicatieproductiviteit per onderzoeker, dan doet Nederland het goed. We staan op de tweede plaats van de Europese landen. De UU had van 2007 tot 2010 de grootste publicatie output. Dit wijst op een focus van de universiteit op onderzoek en publicaties in plaats van onderwijs en kennisoverdracht. “Onderwijs is het ondergeschoven kindje geworden” concludeert studente aan de UU Maartje ter Horst in opiniestuk in De Volkskrant.
Een makkie
Op basis van het ECTS systeem had ik met de 2 cursussen van 7,5 ECTS per blok die ik volgde, zo'n 40 uur per week moeten studeren. In de praktijk was ik slechts 25 uur per week met mijn studie bezig en haalde ik prima cijfers. Niet alleen bij antropologie, maar ook bij andere studies hoorde ik dezelfde geluiden. Bijna niemand lijkt de norm van 40 uur te halen.
Kwantiteit is kwaliteit
Volgens Rutger Bregman is er sprake van diploma-inflatie. Dit is helemaal niet gek, als je je bedenkt dat universiteiten worden gefinancierd aan de hand van het aantal afgestudeerde studenten. Kwantiteit wordt als inwisselbaar gezien voor kwaliteit. Het aantal studerenden nam de afgelopen 13 jaar met 50% toe maar de uitgaven aan het hoger onderwijs bleven ongeveer gelijk. In combinatie met het zwaartepunt binnen de universiteit dat verschoven is van onderwijs geven naar onderzoek doen, en vooral veel publiceren, kun je dan inderdaad concluderen dat de kwaliteit van het universitaire onderwijs achteruit is gegaan en daarmee ook de waarde van je diploma. Aan de ideale universiteit, is het onderwijs van goede kwaliteit.
Hoe kunnen we ervoor zorgen dat goed onderwijs weer belangrijker wordt? In de volgende blog schrijf ik over hoe het ideale universitaire onderwijs er uit zou moeten zien en de taak van studenten om de onderwijskwaliteit te waarborgen.
Lees ook de voorgaande blog:
> Inleiding: De utopische universiteit (17-12-2014)
Meer weten?
- Journalist Rutger Bregman schreef een artikel in De Volkskrant over de universiteit als diplomafabriek. “In heel Nederland gaat het niveau van studenten omlaag, terwijl het rendement stijgt” concludeert hij hierin.
- Wat meten ranglijsten precies en waarom zijn ze zo belangrijk? “Universiteiten zijn net jongetjes die een wedstrijdje verplassen doen” schrijft Eva Teuling in De Volkskrant. Lees hier haar artikel.
