Als intelligentie een eigenschap is die bepaald wordt door onze genen, dan kunnen we hoog of laag springen, intelligenter worden we er niet op. We leren misschien wel dingen, maar dat is iets anders dan intelligenter worden. Met leeftijd lijkt intelligentie niet per se iets te maken te hebben: we hebben meer ruimtelijk inzicht als we achttien zijn dan als we acht zijn, maar we leren een taal gemakkelijker als we acht zijn dan wanneer we achttien zijn. Wat is intelligentie en kunnen we er meer van krijgen?
Om intelligentie te meten hebben we IQ-tests, tests die de intelligentiequotiënt vaststellen. Bij moderne IQ-tests wordt het gemiddelde afgesteld op 100 en is de standaardvariatie 15, wat betekent dat 95 procent van de bevolking een IQ heeft tussen de 70 en 130. Het is echter nog steeds onderwerp van discussie of een IQ-test meer meet dan hoe goed je bent in het maken van een IQ-test. Intelligentie heeft namelijk veel verschillende aspecten zoals talige, inzichtelijke en wiskundige. Maar ook van iemand met een heel goed geheugen zeggen we misschien dat hij of zij intelligent is. Het is dus moeilijk te definiëren wat intelligentie precies is.
Drie tips voor een goede IQ-score
Onderzoek toont aan dat er bewijs is dat dingen in je omgeving effect hebben op de IQ-score. Als je ouders veel bijdragen aan het verwerven van je moedertaal en je daardoor toegang hebt tot een uitgebreid vocabulaire, bevordert dat je IQ. Ook je socio-economische status bepaalt voor een belangrijk deel je IQ. Psycholoog dr. Douglas Wahlsten zette in een experiment kinderen uit een lage socio-economische omgeving in een hoge socio-economische omgeving en zag hun scores aanzienlijk verbeteren. Maar ook je voeding heeft effect op je IQ. In een studie met zestig kinderen bleek dat de kinderen gemiddeld acht punten hoger scoorden bij IQ-tests als zij voldoende voeding hadden gekregen in vergelijking tot wanneer zij dat niet hadden.
Genen of omgeving?
Moeten we dus zeggen dat intelligentie bepaald wordt door onze omgeving en dat genen geen rol spelen? Niet per se. De vraag of een eigenschap aangeleerd of aangeboren is, ook wel bekend als het 'nature/nurture' debat, veronderstelt onterecht dat het een kwestie is van of/of. Prof. dr. Jan van Hooff legde bij de lezing Nature en/of nurture? uit dat dit debat achterhaald is. 'Het is alsof je je afvraagt of een rechthoek door zijn lange of zijn korte zijden bepaald wordt', aldus Van Hooff. Hoe de verhouding tussen genen en omgeving bij intelligentie zit blijft een interessante vraag. Net zoals de vraag wat intelligentie eigenlijk precies is. Meer weten over het 'nature/nurture' debat? Kijk hier de lezing van prof. dr. Jan van Hooff terug.
