Oud-student-assistenten en stagiaires van Studium Generale verspreiden zich over de wereld. We vragen hen om te schrijven over wetenschap en wat ze hebben aan SG op de plek waar ze nu werken/studeren. Hoe vergaat het ze? Wat zijn ze nu aan het doen? Hoe kijken ze terug op de periode bij SG en hoe zetten ze kennis nu in? Dit onder het mom van 'oud-SG'ers slaan nieuwe wegen in'.
Van toen naar nu
De meeting over het effect van self-help groupsop het geluk van vrouwen in India is net afgelopen. Het idee achter het programma van deze groepen was dat vrouwen meer zelfstandigheid zouden krijgen en daarmee gelukkiger zouden worden. Die veronderstelling blijkt niet juist: vrouwen hebben juist meer last gekregen van anderen in hun dorp, omdat vrouwelijke autonomie en zelfstandigheid (die wordt gestimuleerd in die groepen) om beslissingen te nemen niet wordt gewaardeerd door hun dorpsgenoten. Ik bedenk me welke problemen in het onderzoek naar voren kwamen. Welke vrouwen hebben deelgenomen aan het onderzoek? Hoe meet je eigenlijk geluk? En welke normen spelen daarbij een rol? Waren er nog andere factoren die misschien belangrijker waren, maar die over het hoofd gezien zijn? En hoe zat het eigenlijk met de schoonmoeder in de Indiaase context? Wat betekent dit voor het vervolg van het programma?
In mijn werk als onderzoeksmedewerker bij de Inspectie voor Ontwikkelingssamenwerking en Beleidsevaluatie (IOB) van het Ministerie van Buitenlandse Zaken komen kernvragen vanuit het werk van Studium Generale regelmatig terug. Op welke manier kijk ik eigenlijk naar de werkelijkheid? Welke andere perspectieven zijn er? Tegelijkertijd is het ook werk waarbij we wetenschap proberen te gebruiken om in de praktijk veranderingen aan te brengen. We proberen beleidsmakers te voorzien van kennis en wetenschappelijke inzichten. Dit zou moeten leiden tot beleid dat gebaseerd is op deze wetenschap en vervolgens tot betere resultaten in de praktijk. Inzichten uit het onderzoek van IOB maken dat we kritisch kijken naar beleid, omdat de plannen in de praktijk vaak anders uitpakken en andere resultaten opleveren dan verwacht. Wetenschap als middel om kritisch te zijn en om maatschappelijke verandering op gang te brengen.
Mijn werk als student-assistent bij Studium Generale leerde me ook om verder te kijken dan mijn eigen neus lang is. Ik heb geleerd om de taal van verschillende vakgebieden zoveel mogelijk te begrijpen en dat helpt me in mijn huidige werk ook om te schakelen tussen verschillende groepen mensen. Beleidsmakers kijken vaak met een redelijk politieke bril naar vraagstukken: hoe kan ik deze oplossing verkopen? Hoe kan ik onder tijdsdruk met het beste beleidstuk komen? In contacten met wetenschappers in mijn werk staan weer hele andere vragen centraal. Is ons onderzoek betrouwbaar? Weten we genoeg om deze resultaten te presenteren en zit de tekst logisch goed in elkaar? Een andere dynamiek met een andere taal dan beleidsmakers. Een dergelijke verschil in perspectief kwamen we bij Studium Generale regelmatig tegen: hoe laat je een wetenschapper zo aan het woord dat het publiek zijn verhaal begrijpt en er ook verder mee kan? Het snijvlak tussen (fundamentele) wetenschap en toepassing blijft me boeien en zal vermoedelijk nog lang een plaats in mijn leven blijven innemen.
Jiska Gietema
Geschreven op persoonlijke titel
