De stukjes waren leerzaam en leuk en hoewel anoniem, was snel duidelijk wie student was en wie medewerker. Wat opviel is dat de studenten vooral de 'methode-Aaf' hanteerden, bespiegelingen over het gewone leven en kleine ongewone gebeurtenissen daarbinnen, met ontboezemingen over hun joggingbroek of drankgebruik. De medewerkers waren kritischer, noem het 'methode-Schreef', en hadden het over 'onze Yvonne' en maakten vergelijkingen met Margaret Thatcher.
Altijd op zoek naar wat mensen beweegt, hield dit generatieverschil mij de hele kerstvakantie bezig. De studenten die ik ontmoet zijn maatschappelijk betrokken, willen bijdragen aan de wereld en het niet bij praten alleen laten. Ze willen zeker niet zuur zijn. Maar waarom verbinden ze - ook in deze columns - hun eigen leven niet met grotere thema's en lijken ze niet te geloven in politiek?
Het leek me geen desinteresse, maar het heeft te maken met wat je een effectief aangrijpingspunt vindt voor je eigen handelen. Ik moest denken aan mijn ethiekboek waarin de vraag stond: Als de wereld vergaat, wie zou je redden? Einstein, een arts of je moeder? Als je uitgaat van het grootste goed voor iedereen kies je voor Einstein of de arts en is het zelfzuchtig om je moeder te redden. Volgens de feministische ethiek zou het juist je moeder zijn. Als iedereen dat maar deed, zouden we allemaal gered worden.
Op tweede kerstdag zapte ik lang Ivo Niehe, door de Volkskrant uitgeroepen tot tv-persoonlijkheid van het jaar. En toen wist ik het zeker: we leven in het tijdperk van de feministische ethiek. Zijn gasten, die de hoogtepunten van 2011 vertegenwoordigden, waren Nick en Simon, Chantal Jansen en ook twee politici, Erica Terpstra en Emiel Roemer, maar die mochten het niet over politiek hebben. Nu is Emiel op zijn sax heel schattig en zul je van mij geen kwaad woord horen over Erica, nadat ik haar meemaakte als Staatssecretaris Volksgezondheid. Bij Ivo aan tafel was de boodschap van de drie zangers vooral dat ze genoten van hun succes en dat ze een gelukkig jeugd hadden gehad. Ivo Niehe koppelde daaraan het feit dat alle dictators van de vorige eeuw een ongelukkig jeugd bleken te hebben gehad, wat uiteraard verklaarde waarom ze tot hun wandaden kwamen. Zie hoe belangrijk je moeder is voor de democratie!
Erica kreeg het laatste woord; als een koningin wenste zij dat we ons meer zouden verdiepen in anderen en niet meteen zouden oordelen. Tja, als Robbert Dijkgraaf als laatste positivist bij DWDD ons wanhopig probeert te overtuigen dat wetenschap absolute kennis oplevert, terwijl Erica Terpstra oproept tot een twijfelende grondhouding, kies ook ik voor Erica. Wijsheid wordt dezer dagen dus vertolkt door bekende Nederlanders en niet door wetenschappers of de (actieve) politiek. En ze gaat over het persoonlijke.
Geen generatiekloof dus, maar een teken des tijds, de onderwerpkeuze van de jonge campuscolumnisten. Toch hoop ik voor alle studenten, de toekomstige Einsteins, artsen, moeders (en vaders), dat ze het persoonlijke ook politiek maken en het politieke persoonlijk. Dat hoorde destijds ook bij feministische ethiek. Neem Grunberg als voorbeeld, al is hij niet te evenaren: positief kritische, maar o zo pijnlijke observaties over politiek en beleid, gekoppeld aan onze eigen zwaktes en hypocrisie. Ik denk nog steeds dat we dat ook nodig hebben, naast een glimlach om het gewone leven. Act local, think global and have some fun!
