Practical wisdom
De moraal komt niet zo maar terug. Dit hield de amerikaanse psycholoog en hoogleraar prof. Barry Schwartz zijn gehoor in de bomvolle Boothzaal van de Universiteitsbibliotheek afgelopen vrijdag voor. Het voorbeeld dat hij gaf was dat van een Isrealische creche. Om het laatkomen van ouders bij het ophalen te ontmoedigen werden boetes uitgedeeld. Dit werkte echter averechts: meer ouders kwamen te laat.
Want nu was het niet meer onbeleefd, maar een economische afweging geworden om te laat te komen. Enkele maanden later werden de boetes dus weer afgeschaft. En het laat komen? Werd nog erger, het was immers een nog betere deal om te laat te komen. Schwartz waarschuwt: eenmaal een economisch goed geworden, komt de moraal, niet zomaar terug. Zogenaamde slimme prikkels werken niet. Cursussen ethiek alleen ook niet. Schwartz pleit ervoor banken, ziekenhuizen, scholen en het sociale verkeer tussen mensen zo te organiseren dat mensen aangesproken worden op hun eigen improvisatietalent en sociaal gevoel, in plaats van regels en slimme, vaak financiële prikkels.
Kijk hier de lezing terug!
